Bu yıl Türkmenistan, daimi tarafsızlığın 30. yılını kutluyor. TDH'ye göre, 12 Aralık 1995 tarihli BM Genel Kurulu Kararı, ülkenin bu statüsünü resmileştirerek mevcut dış politikasının temelini oluşturdu.

Statü tanındıktan sonra ülke, BM'de girişimleri teşvik ederek barış koruma çabalarını yoğunlaştırdı. Bunlar arasında tarafsızlığın rolüne ilişkin kararlar, BM Orta Asya Önleyici Diplomasi Bölgesel Merkezi'nin faaliyetleri, bölgede barış ve işbirliği bölgesinin oluşturulması ve 2025'in Uluslararası Barış ve Güven Yılı ilan edilmesi yer alıyor.

Tüm girişimler, uluslararası güvenliği güçlendirmeyi, güven kültürünü geliştirmeyi ve çatışma çözümü için temel bir araç olarak diyaloğu desteklemeyi amaçlamaktadır.

Dış politikanın yasal dayanağı, 19 Eylül 2025 tarihinde Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov tarafından imzalanan “Tarafsız Türkmenistan'ın Barış ve Güven Politikasının Yasal Dayanağı Hakkında” Anayasa Kanunu'nda yer almaktadır. Belge, tarafsızlık, eşitlik, güç kullanmama, iyi komşuluk ve karışmama ilkelerinin yanı sıra önleyici diplomasiyi geliştirme, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını destekleme ve ülkenin kalkınması için elverişli dış koşullar yaratma hedeflerini tanımlamaktadır.

Politika, Barış ve Güven için ulusal girişimlerin teşvik edilmesi, stratejik “Türkmenistan-BM” Danışma Konseyi'nin rolünün güçlendirilmesi, kara ile çevrili ülkeler için ulaşım bağlantısı projelerinin desteklenmesi ve ekolojiden su kaynaklarına kadar çeşitli alanlarda uluslararası işbirliğinin genişletilmesini içermektedir.

Kültürel ve insani bağların geliştirilmesine ve gençlerin ve kadınların bölgesel diyaloga katılımına özel önem verilmektedir. Yasa, Orta Asya için BM Önleyici Diplomasi Bölgesel Merkezi ile işbirliği dahil olmak üzere önleyici diplomasinin özel rolünü güvence altına almaktadır. Ayrıca, parlamento diplomasisinin ve Türkmenistan'ın inisiyatifiyle oluşturulan Tarafsızlık Dostları Grubu'nun çalışmalarının önemini vurgulamaktadır.

Ülke, başta BM olmak üzere uluslararası kuruluşlarla işbirliğini güçlendirmekte ve Aralık ayında Uluslararası Barış ve Güven Forumu'na ev sahipliği yapmaya hazırlanmaktadır.

Bu adımlar, Türkmenistan'ın çok taraflı diyalogu geliştirme ve uluslararası barış ve güvenlik gündeminin şekillendirilmesine katılma konusundaki kararlılığını teyit etmektedir.